![](/media/lib/558/n-road-d408b1d123359f0c4cf2b29cc13f6550.jpg)
Miliony lat dziejów człowieka w bazie danych archeologicznych. Gratka dla miłośników historii
7 sierpnia 2023, 11:03Wyjątkowa baza 2400 stanowisk archeologicznych obejmujących dzieje człowieka od 3 milionów lat temu do 20 000 lat temu obejmuje ponad 100 starych kultur i opisuje wyniki 150 lat prac archeologicznych. Jest ona dziełem naukowców z centrum badawczego ROCEEH (The Role of Culture in Early Expansions of Humans), którzy skompilowali olbrzymią liczbę informacji i umieścili je w jednej ogólnodostępnej bazie danych.
![](/media/lib/557/n-grubas-0e6b0ead99509e515d3f83c4c7b7607d.jpg)
Teleskop Webba dostarczył niezwykłe zdjęcia Grubasa. Ujawniają to, czego nie zauważył Hubble
4 sierpnia 2023, 08:51Wykonane przez Telekop Webba (JWST) zdjęcia znanej gromady galaktyk El Gordo (Grubas) ujawniły niezwykły obiekt, którego nigdy wcześniej nie widziano. Na wykonanych w podczerwieni fotografiach widać odległe zniekształcone galaktyki znajdujące się w tle. Teleskop Hubble'a, który niejednokrotnie fotografował El Gordo, nie wdział tych galaktyk. Grubas to gromada setek galaktyk, która powstała 6,2 miliarda lat temu. W swoim czasie była to najbardziej masywna struktura tego typu we wszechświecie.
![](/media/lib/557/n-machupicchu-5c9cd98424c167440db934ab80f08220.jpg)
Badania DNA zdradzają, skąd pochodziła służba Inków w Machu Picchu
31 lipca 2023, 12:58Zachowana historia imperiów to przede wszystkim historia ich elit. To po nich pozostają wspaniałe zabytki archeologiczne czy zabytki pisane. Nie inaczej jest w przypadku państwa Inków. Jednym z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych związanych z Inkami jest Machu Picchu, pałac rodziny królewskiej, centrum ceremonialne i gospodarcze. Niedawno przeprowadzone w nim badania sugerują, że powstało dekady wcześniej, niż dotychczas przypuszczano i należy zmienić chronologię historii Inków. Teraz zaś naukowcy wykorzystali DNA by określić miejsce pochodzenia służby królewskiej, yanacona i aclla, przebywającej w Machu Picchu.
![](/media/lib/494/n-alaska-b925a8bed11010a9b8729353a3a44870.jpg)
Badają, czy uwolnione z wiecznej zmarzliny mikroorganizmy mogą stanowić problem dla środowiska
28 lipca 2023, 14:12Roztapianie się wiecznej zmarzliny wiąże się z uwolnieniem z niej nieznanych nauce mikroorganizmów. Wciąż mamy niewiele informacji na ich temat, nie wiemy, czy tacy „podróżnicy w czasie” mogą po uwolnieniu z wiecznej zmarzliny się rozwijać i przystosować do obecnie panujących warunków. Giovanni Strona z Uniwersytetu w Helsinkach i Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej wraz z grupą naukowców z Finlandii, Australii i USA przeprowadzili cyfrowe symulacje zachowania mikroorganizmów uwalnianych z wiecznej zmarzliny.
![](/media/lib/556/n-latenska-941fd990924097a0f3f99e3687fce92d.jpg)
Celtowie założyli Morawach najstarszy warsztat szklarski na północ od Alp
24 lipca 2023, 10:37Němčice na Morawach to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych kultury lateńskiej (V-I w. p.n.e.) w Europie Środkowej. Kultura ta była charakterystyczna dla ludności celtyckiej, a Němčice znajdują się na szlaku bursztynowym pomiędzy Nową Cerekwią w województwie opolskim, a Roseldorf w Dolnej Austrii. Po 20 latach badań archeolodzy wykazali, że znajdowało się tam najstarsze centrum produkcji szkła na północ od Alp.
![](/media/lib/556/n-zegarek-a81e66110b331f2ac8617661bec087d9.jpg)
Miniaturowa galeria van Gogha w zegarku za 150 000 funtów
21 lipca 2023, 17:37Trzy słynne obrazy van Gogha – Słoneczniki, Gwiaździsta noc i Autoportret w szarym pilśniowym kapeluszu – zostały odtworzone w miniaturowej skali i umieszczone wewnątrz zegarka, który można kupić za 150 000 funtów. Długość boku każdego z obrazów wynosi zaledwie 0,5 mm. Umieszczono je na tourbillonie, czyli stosowanej w luksusowych zegarkach obrotowej klatce zawierającej balans i mechanizm wychwytowy.
![](/media/lib/556/n-pies-c32ce707ebf957ca41c246769c6d78f6.jpg)
Paszporty DNA pomogą w zwalczaniu plagi niesprzątania po psach w pewnym francuskim mieście
19 lipca 2023, 11:52Właściciele psów z Béziers w regionie Oksytania we Francji będą zobowiązani do przeprowadzenia testów genetycznych swoich pupili. Zwierzętom zostaną pobrane próbki śliny, które posłużą do wystawienia paszportów genetycznych. W ten sposób tutejszy mer, Robert Ménard, chce walczyć z plagą niesprzątania psich odchodów. Jak policzono, w samym centrum służby sprzątają miesięcznie ponad 1000 kup. Zdarza się, że jest ich znacznie więcej.
![](/media/lib/555/n-antwerpia-4e76460ea241a329a582c4a8cdafea4a.jpg)
Ptaki zakpiły sobie z ludzi. Budują gniazda... z kolców na ptaki
17 lipca 2023, 08:27To brzmi jak żart. Jestem naukowcem, specjalizuję się w badaniu ptasich gniazd, a to są najbardziej niezwykłe gniazda, jakie widziałem, mówi Auke-Florian Hiemstra z Centrum Bioróżnorodności Naturalis. Wraz z kolegami z Muzeum Historii Naturalnej w Rotterdamie Hiemstra opisał gniazda miejskich srok i czarnowronów, do budowy których ptaki użyły powyrywanych przez siebie kolców.
![](/media/lib/555/n-ocean-8b90c7550199348f806d25ca261fc2e5.jpg)
Ocean zmienia kolor. To skutek zmian klimatu
14 lipca 2023, 11:09W ciągu ostatnich 20 lat doszło do znacznych zmian koloru oceanów. To globalny trend, którego najbardziej prawdopodobną przyczyną jest globalne ocieplenie, informują naukowcy z MIT, brytyjskiego Narodowego Centrum Oceanograficznego, University of Maine i Oregon State University. Zmiany obejmują aż 56% oceanów, czyli powierzchnię większą niż powierzchnia wszystkich lądów.
![](/media/lib/555/n-canoe-0b617c9280d2eab78be9a6073f876ba1.jpg)
Naukowcy rozwiązali zagadkę kości kobiety i pancernika obok świetnie zachowanego canoe Majów
10 lipca 2023, 10:04Przed dwoma laty na dnie jednej ze studni cenote – lejów zapadliskowych w Meksyku, które były dla Majów całorocznym źródłem wody i pełniły czasem rolę rytualną – znaleziono pierwsze zachowane w całości canoe Majów. W pobliżu archeolodzy odkryli też 38 pozostałości kostnych, w tym kości śródstopia lewej stopy dorosłej kobiety, kości psa, orła, indyka i pancernika